کلمات مکنونه ۲۹

ای پسر جود

در بادیه‌های عدم بودی و ترا به مدد تراب امر در عالم مُلک ظاهر نمودم و جمیع ذرات ممکنات و حقائق کائنات را بر تربیت تو گماشتم، چنانچه قبل از خروج از بطن امّ دو چشمهٔ شیر منیر برای تو مقرر داشتم و چشمها برای حفظ تو گماشتم و حبّ ترا در قلوب القا نمودم و به صِرف جود ترا در ظلّ رحمتم پروردم و از جوهر فضل و رحمت ترا حفظ فرمودم. و مقصود از جمیع این مراتب آن بود که به جبروت باقی ما درآئی و قابل بخششهای غیبی ما شوی. و تو غافل، چون به ثمر آمدی از تمامی نعیمم غفلت نمودی و به گمان باطل خود پرداختی، به قسمی که بالمرّه فراموش نمودی و از باب دوست به ایوان دشمن مقرّ یافتی و مسکن نمودی.

جود: کرم، بخشش

بادیه: بیابان قابل سکونت

عدم: نیستی، نابودی

بادیه های عدم: مقصود نداشتن روح ایمان است. جسم بی روح در حقیقت مفقود است.

مدد: کمک، یاری

تراب امر: مقصود مشیت و اراده الهی است که نفوس را خلق جدید مینماید.

ممکنات: مخلوقات، آفریدگان

کائنات: موجودات

بطن: شکم، باطن، عمق

امّ: مادر، اساس هر چیز

القاء: ابلاغ کردن، افکندن

صِرف: خالص، بی شائبه

ظل: سایه

ثمر: میوه - ثمره هر دین، اقبال مؤمنین آن به مظهر ظهور بعد است که ثمره دین قبل محسوب میشود.

نعیم: وسعت و فراوانی معیشت، بهشت، خوبی

بالمرّه: یکباره، قطعاً

باب دوست: درگاه الهی

ایوان دشمن: جایگاه دشمن، غفلت از حق

تشریح کلی این فقره: "...سه اصل خلقت، تربیت و حفظ در این فقرۀ مبارکه بیان گردیده و چون به نظر دقیق در عالم کون و امکان تدبر نماییم ملاحظه گردد که این سه اصل اساسی به همان نحو که در عالم گل و گیاه صادق است در عالم انسان و ادیان نیز معتبر میباشد. یعنی:

۱. خداوند به صرف مشیت و به کلمه امر خود خلق میفرماید.

۲. و سپس به کلمه ربوبیت خود حقایق انسانیه و نفوس بشریه را تربیت مینماید.

۳. به صرف رحمت خود و به قوت کلمه رحمانیت او را از آفات و بلیات مختلفه حفظ میفرماید.

به فرمودۀ مبارک "مقصود از جمیع این مراتب" آن است که این انسان به جبروت باقی او درآید. ولی چه سود که چون درخت به ثمر رسد و یا انسان عارف و عاقل و عالم گردد و یا ادیان به مراحل تکامل و ظهور اثمار رسند خطر سقوط و هبوط و احتجاب احاطه نماید که بسیاری ساقط و باطل گردند و فضل و عنایت حق را بالمره فراموش نمایند و از باب دوست گریخته در ایوان دشمن مقر یابند و مسکن گزینند. در این مقام است که تجدید عهد الهی و ظهور فیض رحمانی و نزول رحمت بدیعه سبحانی لازم و واجب آید." ~کنز اسرار، ج۲، ص ۱۲۶