کلمات مکنونه ۴۳

ای دوستان من 

در سبیل رضای دوست مشی نمائید و رضای او در خلق او بوده و خواهد بود، یعنی دوست بی رضای دوست خود در بیت او وارد نشود و در اموال او تصرّف ننماید و رضای خود را بر رضای او ترجیح ندهد و خود را در هیچ امری مقدّم نشمارد. فتفکّروا فی ذلک یا اولی الأفکار.

سبیل: راه، طریق

رضا: راضی شدن، قبول

دوست: در اینجا منظور از دوست، خداوند میباشد

مشی: راه رفتن، قدم برداشتن

بیت: خانه، مسکن - جمع: بیوت

تصرف: در اختیار گرفتن، تصاحب

فتفکّروا فی ذلک یا اولی الأفکار: پس فکر کنید ای صاحب افکار

"در ابتدا دستور عدم ورود به منزل دوست بدون اجازه اوست... از طرف دیگر در تعالیم عمومیه جمال مبارک به کثرت وارد شده که احباء نباید کسی را غیر دانند و بایستی با دوست و دشمن و یار و اغیار در نهایت محبت و رأفت و اعتدال رفتار نمایند پس این حکم اگر چه به نسبت دوست صادر شده ولی عملا شامل حال همه میگردد.

مرحله دوم عدم تصرف در اموال دوست بدون اجازه اوست که آن نیز باعث رواج امانت و حفظ و احترام به اموال نفوس است در عین حال این هر دو دستور باعث جلوگیری از بسیاری روابط نامأنوس و نامطلوب بین دوستان و یاران و اقوام است و معیار حفظ نزاکت و لطافت در روابط اجتماعیه حتی بین یار و اغیار خواهد بود.

مرحله سوم درس تواضع و فروتنی و گذشت و مدارا و افتادگی است و آن اینکه انسان میل و خواهش و رضای خود را بر خواهش و تمایل و رضای دوست ترجیح ندهد. اگر این دستور مبارک توسط نیمی از مردم اجرا گردد جنگ و ستیز و اختلاف و طلاق و دشمنی و نفاق از جهان برافتد... اگر این حکم در بین خلق رواج یابد یکی از پایه های صلح و سلام و آرامش و آسایش استوار گردد و پایه اولیه مشورت صحیح و روحانی به وجود آید.

و مرحله چهارم آنست که انسان خود را در هیچ امری بر دیگری مقدم نشمارد یعنی خود را بالاتر و بهتر از دیگران نبیند و در امور از دیگران پیشی نجوید این صفت نقطه مقابل صفت تفاخر است. فخرفروشی آن است که انسان خود را و اعمال و رفتار و افکار خود را بهتر از اعمال و رفتار و افکار بقیه داند و به آن افتخار نماید یعنی فخر بفروشد و برتری طلبد... حال اگر خود را باطنا وجدانا و روحا بر هیچ نفسی مقدم نشماریم اجرای مرحله سوم بسیار آسانست که رضای خود را بر رضای او ترجیح ندهیم چون وقتی دیگری را برتر و بهتر از خود دانستیم لابد رضا و میل و خواهش او را نیز میپذیریم چون به این درجه برسیم حکم اجرای عدم تصرف در اموال دوست و عدم دخول در منزل او دیگر مشکلی نخواهد بود و آن را به جان و دل اطاعت توانیم کرد. "~کنز اسرار، ج ۲، ص ۱۶۸